Burn-out voorkomen

Stress! Van het woord alleen al hebben we de neiging om te schrikken. Toch hebben we het nodig om goed en alert te functioneren. Het woord is afkomstig uit de technische industrie. Daar betekent het vrij vertaald: hoe groot de druk of kracht is die kan worden uitgevoerd zonder dat er schade ontstaat, op bijvoorbeeld bruggen of viaducten. Als we als mensen langdurig teveel druk ervaren en de stress dus te hoog is, kan het ook voor ons schadelijk worden. Hoe zorgen we ervoor dat stress vóór ons werkt in plaats van tégen ons?

Burn-out vormen onderscheiden
Waar eerder vaak werd aangenomen dat een burn-out komt door teveel hooi op de vork op werk, onderscheiden we nu drie voornaamste burn-out varianten:

Overload burn-out: meer creëert meer
Kenmerkt zich door een ‘probleemoplossende modus’, waardoor er juist meer werk en verantwoordelijkheden ontstaan. Terwijl er juist behoefte is aan minder, met als gevolg een toename van stress. Werk verwachtingen, die je vaak jezelf oplegt, krijgen meer aandacht dan het persoonlijke leven en behoeften. Je blijft investeren om doelen te bereiken en je algehele gezondheid krijgt niet de aandacht die het vraagt.

Ben je hier gevoelig voor, let dan vooral op: het uiten van emoties en hoe je tegen jezelf praat. Signaleer je gedachten en hoe je jezelf uit. Is dit belemmerend of opbouwend? Een kenmerk van de overload burn-out is het negatieve uiten. Tegen jezelf en tegen anderen. Benoemen wat er niet goed gaat, zonder er iets aan te doen.

Bored-out: minder leidt tot minder
Ook wel de ‘underchallenged burn-out’ genoemd, kenmerkt zich door juist te weinig uitdagends te doen. Verveling leidt tot minder motivatie. Je voelt je niet gewaardeerd en hierdoor neemt de frustratie toe. Dit uit zich in ontwijkend gedrag en door het zoeken van afleiding.

Door toch nieuwe uitdagingen te zoeken en uit te voeren, zet je jezelf terug in de opererende modus in plaats van de ontwijkende. Ontdek wat voor jou betekenis heeft en zet stappen in de richting, al zijn het kleine. Leer bijvoorbeeld elke dag 20 minuten een nieuwe taal als je daar energie van krijgt.

Neclect burn-out: in rondjes weglopen
Kenmerkt zich door passief gedrag als het op werk anders loopt dan gepland. Het voelt alsof je niets positief kunt draaien en hebt de neiging om snel op te geven.

Ga terug in de verantwoordelijke rol en krijg controle terug door in de actie te gaan. Beweging leidt tot beweging. Maak bijvoorbeeld een to-don’t list: wat kun je delegeren? Ontdek wat je wilt veranderen en dus wilt bereiken. Focus op waar je wel controle over hebt.

Op de werkvloer
Overal waar in de tekst hierboven ‘je’ staat, kun je ook je collega of teamlid invullen. Voorkomen is tenslotte beter dan genezen. Denk je bovenstaande patronen te herkennen bij de ander? Er blijft een taboe heersen op het praten over burn-outs. Dit doorbreek je door het stellen van vragen. Waar liggen iemands drijfveren? Focussen op waar iemand energie van krijgt, in plaats van wat allemaal energie kost, zet een stap in de goede richting. Door persoonlijk leiderschap, en het dus niet voor iemand in te vullen, zet iemand zelf de stappen richting constructieve keuzes.