Stress als vriend
Sleutels kwijt als je je sportklas wilt halen, een conflict op werk, schrikken als een auto opeens remt: stress. Stress beinvloedt het functioneren van je brein. Of je nou gespannen of ontspannen bent – de gebieden in je hersenen werken samen om je (lichamelijke) reactie hierop te reguleren. Wat gebeurt er eigenlijk in je lichaam? Wat is het effect van overmatig veel stress en hoe herstel je de schade?
De relatie met stress
We kunnen eigenlijk niet zonder stress. Stress zorgt namelijk voor energie, focus en prikkelt je lichaam en geest. Het zorgt ervoor dat je opschiet en sneller reageert. Het is echter wel belangrijk dat je niet continu stress ervaart. Er moet ruimte zijn voor herstel. Stresshormonen zijn van nature perfect voor kortdurende stressbelasting. Lang stress ervaren heeft een negatief effect op je brein. Een langdurig hoog cortisol gehalte brengt je systeem uit balans. Stress met mate dus.
Hoe werkt stress (niet)?
Bij een stressprikkel wordt je hypofyse aangezet, die vervolgens een signaal afgeeft aan je bijnieren. Deze produceren de stresshormonen: cortisol, adrenaline en noradrenaline. Wat is het effect van overmatig veel stress en dus een overmatige productie van deze hormonen?
- Een te hoge bloeddruk, minder goed slapen en minder goed eten door de behoefte aan meer suiker. Handjevol klachten die regelmatig voorkomen.
- Ook je brein reageert hierop. Deze reageert sneller dan normaal, ook als er geen bedreigende situatie is. Overactief. Dit kan zorgen voor een verslechterde samenwerking tussen het brein en de rest van het lichaam. Klachten zoals angst, depressie en geheugenverlies kunnen hierop volgen.
Licht aan de horizon: stress schade herstellen
Door het lezen over stress zou je al bijna gestrest raken. Maar goed nieuws: aan stress is ook iets te doen. Wat? Simpel gezegd door stressfactoren uit je leven elimineren om zo je cortisolwaarde weer te herstellen.
Manieren om je brein en lichaam te herstellen na langdurige stress:
- Dagelijks ademhalingsoefeningen doen. Door spanning ga je vaak verkeerd ademhalen, terwijl je brein en de rest van je lichaam juist zuurstof nodig hebben. Van ademhalingsoefeningen word je kalmer en leer je jezelf weer gezond te ademen.
- Stressvolle gewoontes onder de loep nemen. Ben je bewust van waar je stress van krijgt? Probeer hier een balans in te vinden door nieuwe gewoontes te creëren.
- Stop met roken, drink minder koffie en verminder je social media gebruik. De inname van cafeïne zorgt voor een verhoogde aanmaak van cortisol, net zoals bij roken en social media gebruik gebeurt.
- Meer bewegen, bewegen en nog eens bewegen! Dat is niet alleen sporten, maar ook wandelen en fietsen. Of opruimen. De trap nemen. Was ophangen. Het verlaagt de aanmaak van cortisol.
Weergave van het brein en stress als mindset
Benieuwd hoe je hersenen kunnen veranderen bij continue stress? In deze TED talk laat Madhumita Murgia zien hoe chronische stress de grootte van je hersenen, de structuur en de werking ervan kan beïnvloeden. En in deze TED talk neemt Kelly McGonigal je mee in hoe je mindset bepaalt hoe je stress ervaart. Wat gebeurt er als we stress (ook) zien als iets positiefs en zelfs als vriend?
Wil je leren hoe je je tijd het beste indeelt? Niet hoe het voor iedereen werkt, maar wel wat voor jou werkt. Neem dan eens een kijkje bij onze training ‘Timemanagement’ en creëer zo een optimale werk-privébalans met meer focus.